Son zamanlarda çok sık karşılaştığım bir sorunu sizlerle paylaşmak ve çözümü birlikte bulmak istedim. Öyle ki; projeye odaklanamıyor, sınavlara çalışamıyorum. Hatta derslere girmek bile eziyet gibi geliyor. (Tabi ki öğrenci psikolojisi ile düşünüldüğünde derslere girmek hep eziyet olarak kalacaktır.) Öte yandan dersi derste dinlemenin önemini bilirsiniz. Bu artık benim için adeta imkansız. Çünkü konsantrasyonumu sağlayamıyorum. Peki nedir bu konsantrasyon?
Konsantrasyon; bir çok kaynakta ‘İç ve dış uyaranlardan etkilenmeden, dikkat ile bir işe yoğunlaşabilme; iş üzerinde dikkati sürdürebilme yeteneği’ olarak geçer. Yani kısaca odaklanma. Peki, çözümü var mıdır?
Kitaplarınızı, kalemlerinizi hazırladınız, masanıza oturdunuz ama bir türlü işe başlayamıyor başlasanız da iş üzerinde çalışmanız maksimum üç dakika falan sürüyor. Bir öğrenci için bu büyük bir problem. Dilerseniz, ilk önce bu problemin nedenlerinden bahsedelim. Çalıştığımız masa, o gün yaşadığımız herhangi bir olay, dilimize takılan herhangi bir şarkı, yoldan geçen araçların sesi, perdeden sızan gün ışığı, üzerimizdeki kazağın etiketi… Aklınıza gelebilecek her şey olabilir. Hatta belki âşık bile olmuş olabilirsiniz. Bunların her biri birer uyaran… Bunlar tarafından uyarılmadığımızda sanırım sonsuz huzura erişmiş olacağız fakat bu o kadar da kolay değil.
Nasıl odaklanırım?
Yapmakta olduğumuz iş üzerindeki dikkatimizi artırmanın, tekrar odaklanmayı sağlamanın birçok yolu var.
Sağlıklı beslenmek, düzenli uyumak, spor yapmak ya da düzenli beyin egzersizleri(bulmaca çözmek, zeka oyunları oynamak gibi…) yapmak bize uzun vadeli çözüm sağlar. Bunlar dışında uygulaması basit birkaç yöntem söyleyeceğim sizlere.
1. Telefonunuzu Uzaklaştırın
Bence dikkat dağınıklığının en büyük suçlusu cep telefonları. Yani en azından benim için öyle. Bildirimler, mesajlar, beğeniler, paylaşımlar derken sosyal medyanın akışına kapılıp gidiyoruz. Bir iş üzerinde çalışırken telefonunuzu kapatın ya da kolaylıkla ulaşamayacağınız bir yere koyun. Telefonunuz görüş alanınıza girmezse dikkatinizi dağıtamaz.
2. Aynı Anda Birden Fazla İş Yapmayın
Yapacak birden fazla işiniz olabilir. Ancak bunları bir sıraya koymalı ve teker teker üzerinde çalışmalısınız. Böylece tek bir iş üzerine düşünmek ve çalışmak dikkatinizin dağılmasını engelleyecektir.
3. Yapacağınız İşi Parçalara Bölün
Proje gibi fazla zaman gerektiren işleri parçalara bölmek konsantrasyon üzerinde olumlu etki sağlayabiliyor. Örneğin belirsiz olan ‘Çizim yap’ yerine ‘AA kesitini çiz’, ‘Bodrum kat planını revize et’ gibi daha kısa süreli işlere yoğunlaşmak, iş üzerindeki veriminizi ve isteğinizi artıracaktır.
4. Alakasız Düşünceleri Uzaklaştırın
O gün her ne yaşamış olursanız olun; belki çok güldünüz belki çok ağladınız. Bu gibi olay ve durumların dikkatinizi dağıtmasına izin vermeyin. O an üzerinde çalıştığınız işi düşünün. Eğer ki zihninizi çok meşgul eden bir durumunuz varsa kendinizi daha sonra bu durum ile ilgileneceğiniz konusunda şartlandırın. Bu durum için başka bir çözüm de yazmak. Zihninizi meşgul eden durumları bir kağıda yazın ve bunlarla ne zaman ilgileneceğinizi yanına not alın. Böylece psikolojik olarak rahatladığınızı ve konsantrasyonunuzun arttığını hissedeceksiniz.
5. ‘5 Tane Daha’ Yöntemini Deneyin
İnternet üzerinde bir sitede gördüğüm çok zekice bir yöntem bu. İş üzerinde çalışırken dikkatinizin dağılmaya başladığını fark ettiğinizde ‘5 tane daha’ diyerek kendinize güç ve motivasyon sağlamış oluyorsunuz. Örneğin, kitap okurken ‘5 sayfa daha’, proje çalışırken ‘5 dakika daha’ gibi şartlandırmalar size direnç kazandırır.
6. Nefes Egzersizi Yapın
5e kadar sayarak nefes alın, 5 saniye tutun ve tekrar 5e kadar sayarak nefesinizi verin. Nefes alış verişimize odaklanmak konsantrasyonu artırmada çok etkili olabiliyor. Aynı zamanda zihni rahatlatma ve stresle başa çıkmada da bire bir.
7. Arada Molalar Verin
Uzun süre tek bir iş üzerine çalışmak zihnimizi ve bedenimizi yorabilir. Zaten bir süre sonra dikkatinizin dağılmaya başladığını hissedersiniz. Tam da bu zamanlarda kısa molalar vermek işe tekrar başladığınızda yoğunlaşmanıza yardımcı olabilir.
8. Gerçekten İsteyin
Ne üzerine çalıştığınızın farkında olun ve bu işi gerçekten yapmak isteyin. İşin sevebileceğiniz yanlarını bulun ve bunu severek yapın. İstekli yapılan bir işte dikkatinizin kolay bir şekilde dağılmadığını fark edeceksiniz.